...
جناب آقای مصطفی رجبي مشهدی مديرعامل شرکت مديريت شبکه برق ایران در مصاحبه اختصاصي با خبرنگار سنديکای صنعت برق با اعلام اين خبر گفت: وزير محترم نيرو از ابتداي ورود به وزارت نيرو و کسب آرای اعتماد به دنبال اين بودند که فرایند خريد و فروش برق در بورس انرژي را توسعه دهند و وزارت نيرو و شرکتهاي تابعه از فرايند قيمتگذاری خارج شوند، به طوري که خود خريدار و فروشنده بتوانند قيمت را در چارچوب عرضه و تقاضا تعيين کنند و وزارت نيرو هم با حفظ جايگاه حاکميتي خود در جهت انتقال برق و اثبات شبکه سراسری برق عمل کند.
ایشان با اشاره به اقدامات انجامشده براي فراهم شدن امکان حضور مشترکان بالاي 5 مگاوات صنعتي در بازار بورس انرژی گفت: در ابتداي سال گذشته صرفا حدود 8 درصد از مصارف مشترکان صنعتي بالاي 5 مگاوات از طريق بورس معامله ميشد و اين رقم اکنون به 45 درصد رسيده است. 55 درصد باقيمانده از اين مشترکان هم مختار به خريد برق از بورس انرژي يا از مالکان شبکه هستند ولي با اين حال در تلاش هستيم با تسهيلگری و آگاه سازی، آنها را نيز ترغيب به خريد از بورس نماييم تا سهم معاملات اين دسته از مشترکان به درصد عمده ای برسد.
رجبي مشهدي عنوان کرد: کل حجم معاملات برق مشترکان بالاي 5 مگاوات حدود 86 ميليارد کيلوواتساعت انرژي است و براي مشترکان بالاي 1 مگاوات نيز که حجم معاملات آنها در حدود 14 ميليارد کيلواتساعت است، پيشبيني شده است که از اواخر مهر ماه از طريق بورس انرژي بتوانند برق مورد نياز خود را تامين کنند. به اين ترتيب در مجموع يکسوم مصرف برق کل کشور قابليت خريد در بورس انرژي را خواهد داشت.
سخنگوي صنعت برق در ادامه اظهار داشت: اگر اين اقدامات انجام شود و سهم معاملات از بورس انرژي افزايش يابد، نياز به تعيين قيمت دستوري نخواهد بود و قيمت در چارچوب عرضه و تقاضا تعيين مي شود. نتيجه مهم اين موضوع آن خواهد بود که رقابت واقعي شکل مي گيرد و قيمت ها به تعادل واقعي رسيده و انگيزه لازم براي سرمايه گذار نيروگاهي ايجاد مي شود و کمبود توليد نسبت به مصرف ازبين رفته و شاهد تراز توليد و مصرف در کشور خواهيم بود.
وي افرود: بحث ديگر، معاملات دوجانبه است که در قرارداد مستقيم بين خريدار و فروشنده انجام مي شود و مصرف کننده ميزان معيني از برق خود را از نيروگاه خريداري مي کند که در سال 1399 اين ميزان از معاملات از 6 درصد به 8/5 درصد در سال 1400 رسيده است .
راهاندازي بازار نيروگاهي موضوع ديگري بود که مديرعامل شرکت مديريت شبکه به آن پرداخت و گفت: هدف از تشکيل اين بازار که بر اساس مصوبات هيئت تنظيم بازار برق از ابتداي شهريور ماه صورت گرفت، همسان کردن معاملات بازار عمدهفروشي با ساير سازوکارهاي تجارت برق ازجمله معاملات در بورس و قراردادهاي دوجانبه فروش برق بوده است به طوري که آزادي عمل فروشنده در چيدمان يا آرايش توليد واحدهاي نيروگاهي افزايش مي يابد و مالک نيروگاه مي تواند از هر کدام از واحدهاي نيروگاهي که آمادهتر است توليد بيشتري دريافت کند. دستورالعمل مورد نظر به بهينه تر شدن ذخيره شبکه و بازده نيروگاه هاي کشور کمک خواهد کرد. از همه مهم تر اين که اين رويه، با آرايش توليد مرکز هماهنگ است؛ چون اين آرايش، در مرکز به صورت نيروگاهي انجام ميشود، اما پيش از اين در بازار عمدهفروشي به صورت واحدي صورت ميگرفت که با روش جديد، اين رويه اصلاح شد.
وي در ادامه تصريح کرد: يکي ديگر از نتايج اين اقدام، کاهش کسر درآمدهاي نيروگاه ها در بازار روز پيش است که انتظار داريم بخشي از کسر درآمدهاي ناشي از آزمون ظرفيت واحدها کاهش يابد يا به حداقل برسد و اميدواريم بازخورد خوبي را در اين بازه طي ماههاي آينده شاهد باشيم.
لازم به ذکر است بسياري از پارامترهاي داخلي نيروگاه ها از جمله سوخت، مصرف داخلي و يا ميزان محدوديت انرژي واحدهاي برق آبي به صورت واحدي دراختيار نبود که تغيير سازوکار بازار روز بعد از واحدي به نيروگاهي سبب هماهنگي بيشتر با پارامترهاي داخلي نيروگاه نيز خواهد شد.
تسويه بدهيهاي شرکت مديريت شبکه به نيروگاهها هم موضوع ديگري بود که رجبي مشهدي به آن اشاره کرد و گفت: در سال گذشته، حدود 90 درصد از مطالبات نيروگاههاي غير دولتي را که طرف قرارداد با ما هستند را پرداخت کرديم. به بيان بهتر سال 1400 اولين سالي بوده که 90 درصد هزينههاي فروش برق آن سال در همان سال پرداخت شده است. البته اين به جز بدهيهاي انباشته از سالهاي قبل است. در واقع بيش از ديون شرکت مديريت شبکه برق به نيروگاههاي غير دولتي باقيمانده است که آن را هم برنامهريزي کردهايم طي امسال با توجه به ظرفيتهاي قانوني که در اختيار داريم پرداخت کنيم.
گفتني است سخنگوي صنعت برق در خاتمه در اين گفتوگو با اشاره به شرايط گذر از پيک تابستان 1401 اظهار داشت: جا دارد به طور خاص از نيروگاههاي بخش خصوصي و دولتي براي همکاري و تلاشي که در تابستان امسال داشتهاند تشکر کنيم که با حداکثر توان توليد و با کمترين خروج اضطراري فعاليت کردند و استانداردهايي را که براي خروج اضطراري و آمادگي براي لحظات پيک وجود دارد به خوبي رعايت کردند. نتيجه عملکرد خوب نيروگاههاي غير دولتي و دولتي اين شد که موفق شديم برق پايداري را براي عموم مردم ايران و مشترکان عمده تامين کنيم.