خرده فروشی برق چیست ؟
خرده فروشی برق فرآیندی است که در آن شرکت خرده فروش برق، برق را بصورت عمده از تولیدکننده برق (نیروگاه) خریداری کرده و آن را به مصرف کننده نهایی برق تحویل می دهد. خرده فروش برق در اصل شخص حقوقی دارای مجوز از وزارت نیرو است که برق را از طریق قرارداد دوجانبه برق یا بورس انرژی از نیروگاه خریداری نموده و این برق را در اختیار مصرف کنندگان نهایی قرار می دهد. در بازار برق ایران، شرکت های خرده فروشی برق از وزارت نیرو پروانه خرده فروشی برق دریافت کرده و بر اساس ظرفیت آن (مگاوات در هر ساعت) می توانند نسبت به خرید و فروش انرژی الکتریکی در هر یک از سطوح ولتاژی توزیع، فوق توزیع و انتقال فعالیت نمایند. خرده فروش برق در فرآیند تحویل برق هیچ گونه دخالتی نداشته و شرکت های مالک شبکه برق (شرکت های توزیع نیروی برق یا شرکت های برق منطقه ای) تحت نظارت شرکت مدیریت شبکه برق ایران برق خریداری شده توسط مصرف کننده نهایی را در شبکه برق کشور با اخذ هزینه ترانزیت انتقال می دهند.
مزایای خرید از شرکت خرده فروشی برق انرژی پاک :
- کاهش قابل توجه هزینه خرید برق نسبت به خرید از شرکت برق منطقه ای یا توزیع نیروی برق
- قرار گرفتن در اولویت آخر خاموشی هنگام اجرای برنامه پاسخگویی بار در دوره پیک بار
- دریافت مشاوره از آخرین قوانین و مصوبات بازار برق
- ارائه گزارش عملکردی از سود کسب شده از قرارداد خرید برق از خرده فروش
- تحلیل نقطه بهینه جهت خرید برق
- توافق در خصوص سررسید پرداخت و تعدیل قیمت برق
- خرید برق در بازه های جداگانه کم بار، میان بار و اوج بار
- خرید بر اساس مصرف واقعی پس از رصد اعداد کنتور در انتهای دوره مصرف
هدف از خرده فروشی برق چیست؟
خرده فروشی برق با هدف اتصال مستقیم فرایند مالی (و کاهش تدریجی نقش مالی شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع نیروی برق) بین نیروگاه (بعنوان تولیدکننده برق) و مصرف کننده نهایی (End-User) تشکیل شد. نیروگاه ها به‌علت وجود دغدغه‌های فراوان در تولید برق از جمله: تأمین سوخت، نگهداری و تعمیرات تجهیزات و دستگاه‌ها، تأمین قطعات و افزایش بهره وری، زمان و انرژی کافی جهت مدیریت جریان نقدینگی فروش برق به مصرف کنندگان نهایی را ندارند. از سوی دیگر در حال حاضر نیروگاه‌ها بابت فروش برق، بیش از هزاران میلیارد تومان مطالبات انباشه از وزارت نیرو دارند که موجب کاهش نقدینگی نیروگاه‌ها و بروز مشکلات متعددی برای آن‌ها شده است. از این‌رو نیروگاه‌ها تمایل به عرضه تولید خود در خارج از بازار برق (به شرکت های خرده فروشی برق) دارند. در حقیقت نیروگاه‌ها با برون‌سپاری فروش برق، ریسک های مالی و فنی این کار را به خرده فروش برق انتقال می‌دهند.
بنابراین با توجه به عدم تمایل نیروگاه ها به فروش برق بصورت خرد و تفکیک شده، مصرف کنندگان به سمت خرید از خرده فروش برق سوق داده می‌شوند. شرکت خرده فروشی برق انرژی پاک با توجه به تسلط و تجربه بالای خود در فرآیند بازار برق در بخش تولید و مصرف، می تواند بعنوان مشاور و خبره در کنار نیروگاه‌ها و مصرف کنندگان قرار گیرد.
شرکت انرژی پاک به‌عنوان اولین شرکت خرده فروش برق در ایران فعالیت خود را از سال ۱۳۹۰ آغاز نمود. این شرکت توانایی تأمین برق مشترکین در دو بستر معاملاتی بورس انرژی و قرارداد دوجانبه برق را دارد و مطابق با اولین پروانه ممتاز خرده فروشی برق صادر شده از وزارت نیرو با ظرفیت معاملاتی ۲۰۰۰ مگاوات در هر ساعت، صورت حسابها، میزان دقیق خرید و سود مشترکین را در هر ماه مصرف تحلیل کرده و در اختیار ایشان قرار می دهد.
فرآیند خرید از خرده فروش برق چگونه است؟
شرکت خرده فروش برق انرژی پاک پویش پرشین قادر است برق را در بسته های روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه به مشترکین عرضه نماید و مشتریان میتوانند برق خود را بصورت نقد یا غیرنقد و با شرایط مختلف قراردادی خریداری نمایند. با توجه به امکان تأمین برق از قراردادهای دوجانبه و بورس انرژی، شرکت انرژی پاک بعنوان اولین خرده فروش برق توانایی ارائه مزایای خرید از هر دو بازار و همچنین به صفر رساندن ریسکهای مشترکین در هر دو بازار را دارند.
فرآیند خرید از شرکت خرده‌فروش برق در نمودار زیر به نمایش گذاشته شده است. جهت خرید از شرکت خرده فروشی برق انرژی پاک با هر شرایطی، کافیست تا با کارشناسان این شرکت تماس بگیرید.
نحوه خرید برق مصرف‌کنندگان از خرده فروشی
مصرف‌کنندگان برق جهت تسهیل در فرآیند خرید برق میتوانند برق مورد نیاز خود را در آخر ماه و پس از مصرف از خرده‌فروشی بازار برق تهیه کنند. این بدان معناست که در روز آخر ماه مصرف‌کننده مقدار مصرف شده ماه مربوطه را به خرده فروشی انرژی پاک اعلام می‌کند و نسبت مقدار مصرف خود مبلغ برق را پرداخت می‌کند.
این روند عکس نحوه خرید برق از بورس است که در آن باید مصرف ماه پیش رو را قبل از مصرف خریداری کنید و مبلغ آن را در همان لحظه پرداخت کنید.
چالش‌های شرکت‌های خرده‌فروشی برق
هدف خرده فروشی برق رساندن برق موردنیاز به مصرف کننده بدون واسطه و با قیمت مناسب است؛ با این حال به دلیل نوپا بودن صنعت خرده فروشی برق، شرکت‌های فعال در این حوزه همواره با چالش‌هایی مواجه اند. یک چالش قابل توجه این است که شرکت‌های خرده فروش برق را از بازار عمده با یک قیمت متغیر تهیه می‌کنند اما باید با یک نرخ ثبات به دست مصرف کننده برسانند. همین موضوع موجب می‌شود با تغییر قیمت در دوره‌های مختلف، شرکت موردنظر متضرر شود. از آن طرف چنانچه قیمت‌ها روبه کاهش باشد، شرکت موردنظر برق را با قیمت بسیار بیشتری نسبت به قیمت خرید به فروش می‌رساند و در این زمینه به سود قابل توجه‌ای دست پیدا می‌کند.
خرده‌فروشی انرژی پاک به‌عنوان اولین خرده‌فروش در بازار برق ایران برای این چالش‌ها تدابیر مختلفی اندیشیده است. نحوه پرداخت منعطف، قرارداد ترکیبی و تحلیل کامل الگوی مصرف از راه‌حل‌هایی است که برای به حداکثر رساندن سود خریدار در نظر گرفته می‌شود.
تعریف خرده فروشی برق در وزارت نیرو :
مطابق با دستورالعمل صدور پروانه خرده فروشی برق صادر شده به شماره ۹۹/۵۱۲۳۴/۳۵۰ مورخ ۱۳۹۹/۱۲/۲۷ معاونت برق و انرژی وزارت نیرو، پروانه خرده فروشی برق اجازه نامه ای است که از طرف وزارت نیرو به منظور خرید و فروش انرژی الکتریکی در هر یک از سطوح ولتاژی توزیع، فوق توزیع و انتقال و همچنین خرید و فروش برق از بورس انرژی و قرارداد دوجانبه صادر گردیده است.
خرده فروش برق، شخص حقوقی دارای پروانه خرده فروشی برق از وزارت نیرو است که دارای اختیارات زیر است:
خرید و فروش انرژی الکتریکی در هر یک از سطوح ولتاژی توزیع، فوق توزیع و انتقال
خرید و فروش برق از بورس انرژی
خرید و فروش برق از طریق قرارداد دوجانبه
شرکت های خرده فروش برق بر اساس پیوست یک شیوه ارزیابی و طبقه بندی شرکت های خرده فروش برق توسط وزارت نیرو (اسفند ۱۴۰۲) به چهار دسته تقسیم می شوند:
- خرده فروش برق دارای رتبه ممتاز به ظرفیت مبادله همزمان حداکثر ۲۰۰۰ مگاوات در هر ساعت
- خرده فروش برق دارای رتبه الف به ظرفیت مبادله همزمان حداکثر ۱۰۰۰ مگاوات در هر ساعت
- خرده فروش برق دارای رتبه ب به ظرفیت مبادله همزمان حداکثر ۴۰۰ مگاوات در هر ساعت
- خرده فروش برق دارای رتبه ج به ظرفیت مبادله همزمان حداکثر ۱۰۰ مگاوات در هر ساعت
شرکت بازرگانی توسعه انرژی پاک پویش پرشین، بعنوان اولین خرده فروش برق در ایران (از سال ۱۳۹۰) توانست در سال ۱۴۰۰ اولین پروانه ممتاز خرده فروشی برق به ظرفیت ۲۰۰۰ مگاوات در هر ساعت را از وزارت نیرو کسب نماید.
معیار امتیاز دهی به شرکت های خرده فروش برق به شرح زیر است:
- سرمایه ثبت شده
- سابقه و تخصص هیئت مدیره و مدیرعامل
- سابقه فعالیت شرکت بعنوان خرده فروش برق
- ظرفیت استفاده از مجوز خرده فروشی برق صادر شده
- تعداد مشترکین تحت پوشش
- حوزه جغرافیایی فعالیت شرکت
- توانایی مالی
طبق اعلام وزارت نیرو و شرکت مدیریت شبکه برق ایران در حال حاضر تعداد ۹۰ شرکت در ایران موفق به کسب پروانه خرده فروشی شده‌اند. این شرکت‌ها با توجه به نوع پروانه و رتبه دریافتی نسبت به فروش برق با توجه به ظرفیت قابل مبادله خود فعالیت می‌کنند.
در ادامه لیست شرکت‌های خرده‌فروش برای شما آورده شده است:
پاسخ به سوالات شما در خصوص خرده فروشی برق
خیر، مصرف کننده همچنان مشترک شرکت توزیع نیروی برق و برق منطقه ای بوده و فقط بخش خرید و فروش برق متفاوت خواهد بود. شرکت مالک شبکه (برق منطقه ای / توزیع) به‌علت دریافت حق ترانزیت از مشترک موظف به انتقال برق خریداری شده از خرده فروش به مصرف کننده خواهد بود.
خریدار میتواند پس از رصد مصرف واقعی کنتور در انتهای دوره مصرف، عدد مورد نیاز خود را به خرده فروش برق اعلام نماید. این عدد از حاصل تقسیم کیلووات ساعت انرژی الکتریکی مصرف شده بر تعداد ساعات مصرف محاسبه خواهد شد.
این عدد میتواند بصورت متوسط ساعتی (بار پایه) یا بازهای (کمبار، میانبار، اوج بار) اعلام گردد.
مطابق با مصوبه وزیر وقت نیرو در سال ۱۳۹۸ در خصوص ترانزیت برق، مصرفکنندگانی که برق خود را از خرده فروش برق خریداری نمایند، در زمان پیک بار در اولویت آخر خاموشی قرار میگیرند. اما این مهم به‌علت ناترازی برق در سالهای اخیر مورد بی توجهی قرار گرفته است.
بله، خریدار می تواند از چند خرده فروش برق، نیروگاه، یا بورس انرژی خرید برق خود را انجام دهد و هیچ گونه اختلالی در خصوص محاسبات صورتحساب مصرف کننده ایجاد نخواهد شد.
هزینه برق مشترک با همان قیمت آزاد بعلاوه جریمه تعیین شده از وزارت نیرو توسط شرکت مالک شبکه (برق منطقه ای / توزیع) محاسبه خواهد شد.
انعقاد الحاقیه قرارداد نیابت مشترک با مالک شبکه (برق منطقه ای / توزیع)
