صفحه نخست >> بورس انرژی
خرید برق از بورس انرژی
خرید برق از بورس انرژی بصورت پیش خرید و در نمادهای کم بار، میان بار، پربار و بار پایه و با تحویل روزانه، هفتگی، ماهانه، فصلی و سالانه صورت می گیرد. جهت خرید برق در بورس انرژی باید از طریق کارگزاری کد معاملاتی دریافت شود و خریدار برق در بورس انرژی بایستی از طریق کارگزاری اقدام به خرید برق نماید. خرید برق در بورس انرژی مانند سایر بورس ها از طریق مچینگ قیمت تقاضا و عرضه صورت می گیرد. عرضه کننده برق (شرکت خرده فروش یا نیروگاه) بر اساس دارایی برق خود اقدام به عرضه بر روی تابلو معاملاتی نموده و خریدار برق (خرده فروش یا مصرف کننده برق) برق مورد نیاز خود را از عرضه کننده در تابلوی معاملاتی خرید می نماید.
صحت معاملات برق در بورس انرژی ابتدا توسط بورس انرژی بررسی شده و شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه مراحل انتقال هزینه معامله از خریدار به عرضه کننده را انجام می دهد. خرید برق در بورس انرژی بایستی با دقت بسیار بالایی انجام شود، زیرا برق بعنوان یک کالا قابلیت انبارداری نداشته و امکان ابطال معاملات وجود ندارد. خرید برق در بورس انرژی کمتر از نیاز مصرف منجر به اعمال جریمه از سوی وزارت نیرو شده و برق مازاد خریداری شده با ضریب ۰.۷۵ میانگین معاملات همان نماد برق در بورس انرژی بصورت بستانکاری در قبض برق لحاظ می شود. بنابراین توصیه می گردد بجای خرید برق در بورس انرژی مصرف کنندگان برق را از شرکت های خرده فروش برق تأمین نمایند.
بسترهای معاملاتی خرید برق در بورس انرژی :
خرید برق در بورس انرژی در تابلوهای بازار برق، برق سبز و برق آزاد انجام می شود. در هر کدام ازین تابلوها، امکان خرید برق بصورت نقد (مشتقه) و نسیه (فیزیکی) وجود دارد. برق در بورس انرژی در نمادهای کم بار، میانبار، و پربار با قابلیت تحویل روزانه، هفتگی، ماهانه، فصلی و سالانه معامله می شود. پس از معامله برق در بورس انرژی، و بررسی صحت تسویه معاملات توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی و تسویه وجوه ،اطلاعات معامله توسط بورس انرژی به شرکت مدیریت شبکه برق ایران بعنوان ناظر کلی معاملات برق در بورس انرژی ارسال شده و این اطلاعات در سامانه معاملات خارج از بازار برق درج می گردد. شرکت های مالک شبکه (توزیع نیروی برق و برق منطقه ای) بعنوان صادر کنندگان قبض برق و رابط اتصال مصرف کننده نهایی به شبکه برق کشور، با دریافت مقدار برق خریداری شده در بورس انرژی برای هر مصرف کننده، اقدام به صدور قبض برق می نماید. مطابق با سررسید تحویل نماد خریداری شده برق در بورس انرژی، بایستی انرژی الکتریکی مورد نظر در هر ماه بطور کامل مصرف گردد. در صورتی که خریدار برق در بورس انرژی برق را بیش از مقدار خریداری شده مصرف نماید، از سوی مالک شبکه با جریمه روبرو شده و در صورتی که انرژی الکتریکی خریداری شده را در آن ماه مصرف ننماید، با ۷۵% متوسط نرخ معاملات همان نماد در بورس انرژی در قبض برق همان دوره بستانکار می گردد.
تابلو بازار برق مختص خرید برق حرارتی، تابلو برق سبز مخصوص ایفای تعهدات ماده ۱۶ قانون جهش تولید دانش بنیان و خرید برق پایدار، و تابلو برق آزاد مناسب برای خریداران برق پایدار بخصوص از نیروگاه های مقیاس کوچک است.
مزایای خرید برق از بورس انرژی :
- بستر مطمئن جهت خرید برق بدون انعقاد قرارداد فی مابین خریدار و عرضه کننده
- امکان خرید برق با قیمت مناسب در فصول سرد سال
- بستر شفاف خرید برق برای عرضه کنندگان و خریدارانی که معاملاتشان تحت بازرسی و کمیسیون معاملاتی انجام می شود.
- امکان خرید برق بصورت بازه های تفکیکی میانبار، کم بار و اوج بار
بسترهای معاملاتی بورس انرژی در بازار مصرف کنندگان بزرگ
بازار فیزیکی
تسویه بصورت نسیه با ۷ درصد پیش پرداخت
نیازمند هماهنگی با عرضه کننده برق
سررسیدهای معاملاتی پنج روز کاری پیش از دوره
بازار سلف
تسویه بصورت نقد
بدون نیاز به هماهنگی با عرضه کننده
سررسید معاملاتی سه روز کاری پیش از دوره
معایب خرید برق از بورس انرژی :
- ریسک بالای خرید برق بعلت عدم توافق احتمالی بر روی تابلو معاملاتی فی مابین خریدار و فروشنده
- امکان عدم مصرف برق خریداریشده بعلت خرید پیش از شروع دوره
- پرداخت هزینه برق خریداری شده پیش از مصرف
راهنمای خرید برق از بورس انرژی:
جهت خرید برق در بورس انرژی بایستی ابتدا کد معاملاتی اخذ گردد. این کد توسط کارگزار بورس انرژی اخذ می گردد و خریدار نمی تواند مستقیم از تابلوی معاملاتی بورس انرژی خرید نماید. در معاملات برق در بورس انرژی، خریدار بایستی حساب بانکی وکالتی داشته و هزینه برق در هنگام خرید برق از بورس انرژی در حساب خریدار بلوکه می گردد.
بهترین زمان خرید برق در بورس انرژی:
کلیه نمادهای معاملاتی در بورس انرژی سه روز کاری پیش از تحویل بسته می شود. لذا خریدار برق باید تخمین دقیقی از میزان برق مصرف خود در آینده داشته باشد. معمولا با توجه به ارزش برق در ماه های مختلف سال، قیمت برق در بورس انرژی در دوره پیک بار گرانتر و در دوره زمستان ارزانتر است.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت برق در بورس انرژی:
قیمت برق در بورس انرژی به فاکتورهای متعددی وابسته است که با توجه به ساز و کار بورس انرژی تعیین می گردد. اولین عامل تاثیرگذار بر قیمت برق زمان تحویل برق است که برق تابستان معمولا با قیمت بالاتر و برق زمستان با قیمت های پایین تر معامله می گردند. همچنین دیگر عامل تاثیرگذار عرضه و تقاضا است. در زمان های هجوم مشترکین به بازار برق معمولا قیمت برق روند صعودی داشته و هنگامی که تقاضا برای خرید برق کاهش می یابد، به تبع آن قیمت برق نیز کاهش می یابد. شیوه تسویه برق خریداری شده نیز از دیگر عوال موثر بر قیمت برق در بورس انرژی است. خرید نقدی در بازار مشتقه معمولا دارای قیمت های پایین تری نسبت به خرید نسیه در بازار فیزیکی است.
مهم ترین عامل تاثیرگذار بر قیمت برق در بورس انرژی، پایه بهای آمادگی و نرخ سقف بازار متعادل ساز (بازار عمده فروشی برق) است که توسط هیئت تنظیم بازار برق ایران هر ساله تنظیم و ابلاغ می گردد.
خرید برق برای صنایع بزرگ و کوچک:
صنایع با قدرت قراردادی (دیماند) بالای یک مگاوات در صورت عدم خرید برق با جرائمی روبرو خواهند شد که معمولاً میزان این جریمه نیز بر روی قیمت برق در بورس انرژی موثر است. صنایع با قدرت قراردادی بالای یک مگاوات بایستی با دریافت کد معاملاتی خرید برق در بورس انرژی از کارگزار خود، و واریز هزینه برق خود در حسابی وکالتی، از طریق کارگزار اقدام به خرید برق بصورت پیش خرید در بورس انرژی نمایند.