دانلود ها
تعرفه وزارت نیرو 1401
تعرفه ترانزیت سال 1401
توالی محاسبه قبض مشترکین بند ز تبصره 15
توالی محاسبه قبض مشترکین بالای 5 مگاوات عادی
دستورالعملهای خرید گواهی ظرفیت
۴ روش محاسبه برق به صورت دستی و اینترنتی
- ۲۰ خرداد ۱۴۰۲
ابلاغ نرخ ترانزیت داخلی برق در سال 1402
- ۱۹ خرداد ۱۴۰۲
ابلاغ نرخ ترانزیت داخلی برق در سال 1402
- ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۲
افزایش نرخ سقف بازار عمده فروشی برق در سال 1402
- ۱۴ فروردین ۱۴۰۲
رشد 10 درصدی معاملات دوجانبه برق
- ۱۸ بهمن ۱۴۰۱
افزایش نرخ سوخت نیروگاهی در سال 1401
- ۲۹ آبان ۱۴۰۱
گواهی ظرفیت در بورس انرژی افزایش یافت
- ۷ شهریور ۱۴۰۱
آرايش توليد بازار عملياتي نيروگاه ها
- ۳۱ مرداد ۱۴۰۱
اولين قرارداد دوجانبه فروش برق منعقد شد
- ۵ مرداد ۱۴۰۱
بازار برق چیست؟
صنعت برق در اکثر کشورهای دنیا تغییرات بسیاری که از آن تحت عناوین مختلفی همچون مقررات زدایی، تجدید ساختار، تجدید قوانین و … یاد می شود. بازار برق ایران پس از ابلاغ آییننامه «تعیین روش، نرخ و شرایط خرید و فروش برق در شبکه برق کشور» توسط وزارت نیرو در مورخه 1382/08/01 به طور رسمی راه اندازی شد. مهمترین دلایل تجدید ساختار و راهاندازی بازار برق در ایران عبارتند از:
- ایجاد فضای رقابتی در بخشهای تولید و توزیع برق
- تأمین منابع مورد نیاز از طریق حضور بخش غیردولتی در سرمایهگذاری
- افزایش بهرهوری اقتصادی
- شفافیت هزینهها در بخشهای تولید، انتقال و توزیع
در حال حاضر بازار برق در ایران تحت واحد معاونت بازار برق شرکت مدیریت شبکه برق ایران فعالیت میکند و نیروگاهها می توانند در دو فضای متفاوت اقدام به عرضه برق تولیدی خود نمایند:
در بازار ECA (قراردادهای خرید تضمینی تبدیل انرژی)، دولت برق تولید شده توسط برخی نیروگاههای دارای قرارداد خرید تضمینی را جهت بازگشت سریعتر سرمایه، با قیمتهای بسیار بالا خریداری می نماید. همچنین در بازار عمده فروشی برق (محل فعالیت عمده نیروگاههای خصوصی کشور- بازار نسیه)، تنها خریدار برق دولت می باشد که با ایجاد فضای رقابتی بین نیروگاهها قصد خرید برق با نازلترین قیمت ممکن را دارد. اما از آنجایی که تقاضای خرید برق در بخش بازار عمده فروشی به شدت بالاست، قیمت افزایش پیدا کرده و در نتیجه دولت در پرداخت نقد هزینه برق خریداری شده ناتوان میگردد، به همین دلیل نیروگاهها جهت تأمین نقدینگی تمایل دارند بخشی از برق خود را در خارج از بازار برق به مشترکین یا خرده فروشان عرضه نمایند. لذا عرضه های خارج از بازار نیروگاهها بعلت تأمین نقدینگی مورد نیاز آنها، دارای قیمت پایینتری نسبت به برق ارائه شده در بازار عمده فروشی است و این اختلاف قیمت تنها عامل جذاب برای مشترکین و خرده فروشان جهت خرید از فضای خارج از بازار نیروگاه می باشد.
انواع مصرف کنندگان در بازار برق
در حال حاضر مصرف کنندگان در بازار برق به دودسته مشمول بند ط تبصره 15 قانون بودجه 1401 کل کشور و غیرمشمول قانون مذکور تقسیم بندی می گردند. بنظر می رسد تقسیم بندی بر اساس امکان صادرات محصولات و فروش آن بر اساس نرخهای بازار جهانی صورت گرفته باشد. محصولاتی که دارای اختلاف نرخ بازار جهانی با نرخ تمام شده بازار داخلی ایران هستند مشمول بند ط تبصره 15 قانون بودجه کل کشور گردیده اند و خرید برق توسط این شرکتها با نرخ تبدیل انرژی (نرخ خرید تضمینی برق توسط شرکت مادرتخصصی برق حرارتی از نیروگاههای مقیاس کوچک و بزرگ کل کشور – ECA) محاسبه می گردد. در طرح مانع زدایی صنعت برق که اخیرا توسط رئیس جمهور تصویب گردیده است، تمامی مشترکین صنعتی مشمول محاسبات قبض با متوسط نرخ تبدیل انرژی ECA می گردند. این نرخ که بالاترین نرخ معاملاتی بازار برق بوده برابر با متوسط نرخ خرید برق از نیروگاههای مقیاس کوچک و بزرگ دارای خرید تضمینی برق کل کشور می باشد که در هر ماه با توجه به ضرایب تورم و نرخ تسعیر ارز تعدیل شده و توسط توانیر اعلام می گردد.
مشترکینی که در این دسته قرار می گیرند، در صورت خرید برق از نیروگاههای غیر مشمول (مانند قرارداد دوجانبه برق، بورس انرژی، خرده فروشی برق) موظف به پرداخت مابه التفاوت نرخ تبدیل انرژی و نرخ متوسط موزون معاملات بورس انرژی و بازار عمده فروشی به مالک شبکه خود می گردند. مطابق با محاسبات صورت گرفته توسط کارشناسان شرکت انرژی پاک پویش پرشین، سود خرید برق توسط این دسته از مشترکین با خرید از نیروگاههای غیرمشمول زیر 5 درصد می گردد. این دسته از مشترکین این قابلیت را دارند تا برق را از نیروگاههای مشمول با اندک سود بالاتر خریداری کنند و در این صورت موظف هستند مانده مذکور را نیز به نیروگاه طرف قرارداد خود تحول دهند.
مصرف کنندگان غیرمشمول می توانند درصد سود بالاتری را از قراردادهای دوجانبه کسب نمایند. این دسته از مصرف کنندگان در صورت عدم خرید برق از نیروگاههای غیرمشمول (مانند قراردادهای دوجانبه، بورس انرژی، خرده فروشان) موظف به پرداخت هزینه برق با نرخ حداکثر معاملات بازار بورس انرژی و عمده فروشی برق میگردند. مطابق با محاسبات صورت گرفته توسط کارشناسان شرکت انرژی پاک پویش پرشین، سود خرید برق توسط این دسته از مشترکین با خرید از نیروگاههای غیرمشمول بین 20 تا 50 درصد خواهد بود.